Merhaba arkadaşlar. Bu dersimizde php de oop (nesneye yönelik proğramlama anlatacağım)
Eğer, “O ne ? bişey anlamadım ben yahu” diyorsanız içinizden şu dersi inceleyin(Php class öğrenenler için ilk adım) ardından bu derse geçin.
şimdi class için bir kaç açıklama yapacağım ve classlar ile ilgili bilgiler vereceğim.
bu derste php classlarda kullanılan;
•private
•public
•static
•__construct
•__destruct
özelliklerine değineceğiz.
Haydi başlayalım ozamannn ! smiley
ilk olarak public özelliğine değinelim.
Public özelliği verilen nesneler (fonksiyon yada değişkenler) dışardan değer alabililer.
“Hoca iyide dışardan derken ?” dediğinizi duydum sanki smiley
Ozaman şöyle açıklayayım. biz sınıfı kullanmak için tanımlayacağız. ve tanımladıktan sonrada bu sınıf içindeki nesneleri kullanacağız değilmi ? Evet. Biz bunlara kullanırken değer versek ? harika olurdu değilmi ? ozaman ne yapıyoruz ?
hemmen bir sınıf oluşturuyoruz.
class php_kodlari{
public $site;
public function site_yaz(){
echo $this->site;
}
}
Bu sınıfımızın, içindeki değişkenimizin ve fonksiyonumuzun kullanımı şu şekildedir;
$php_kodlari = new php kodlari; // sınıfımızı tanımladık.
$php_kodlari->site = ‘www.phpkodlari.com’; // sınıf içerisindeki $site değişkenine dışarıdan değer vermiş olduk
$php_kodlari->site_yaz(); // ve site yaz fonksiyonumuzu çağırdık.
Sonuç: Ekrana www.phpkodlari.com yazdı.
peki biz sınıf içerisindeki $site değişkenine dışardan başka bir siite adı yazsaydık ne olurdu ? elbetteki
ekrana başka bir site adı yazacaktı.
Şimdi de private özelliğine değinelim.
private özelliği ise bir değişken yada fonksiyon dışardan değer alamaz. sadece o nesneyi sınıf içerisindeki nesneler kullanabilir.
Hatta siz bir nesneyi private tanımladığınızda sınıf : “private bizim namusuzdur. kimseye kullandırtmayız. Kullanan olursa kan çıkar !!! ” der. smiley
Ozaman public ile yaptığımız örneği private ile yapalım.
class php_kodlari{
private $site = ‘www.phpkodlari.com’;
public function site_yaz(){
echo $this->site;
}
}
Bu örneği şöyle kullanacağız;
$php_kodlari = new php kodlari; // sınıfımızı tanımladık.
$php_kodlari->site_yaz(); // ve site yaz fonksiyonumuzu çağırdık.
sonuç: ekrana www.phpkodlari.com yazdı. Fakat bu defa sınıf içerisindeki $site değişkenine
dışardan değer vermeden yazdı. Peki neden dışardan değer vermedikte sınıf içinde değer verdik ?
1. İstesekte değer veremezdik çünki o $site değişkenini private tanımladık. Yani o artık ellerin oldu.smiley Ona biz müdahale edemeyiz. O değişkene sadece o sınıfın elemanları erişim sağlayabilir.
2.Olarakta drekon hocamın bağırdığını hissettim. “o sınıf www.phpkodlari.com adresinden başka adres yazarsa o sınıfı yok ederim Ali fırat!” dediğini hissettim smiley
Pekala. Biz erişemeyiz dediğimiz, private özellik verdiğimiz $site değişkenin içeriğini ekrana nasıl bastık ? Hani erişemiyorduk biz ona ?
Cevap: Biz doğrudan erişemedikki. biz public değeri verdiğimiz site_yaz fonksiyonunu kullandık. site_yaz fonksiyonu site değişkenine erişebilir. çünki aynı sınıftalar.
Şimdide static özelliğine geçelim.
static olarak tanımlanan her nesne RAM bellekte saklanır. (Aslında hepsi ram bellekte saklanır fakat bu metodun saklanma şekli farklıdır) ve erişilmeside oldukça hızlıdır. Ayrıca static özelliği verdiğiniz bir nesneyi sınıfı bir değişkene tanımlamadan kullanabilirsiniz. Kısacası sınıf içindeki static bir nesne php tarafından her an kullanılabilir hale getiriliyor. hazır tutuluyor.
bu yüzden bir sınıf yapıyorsanız herşeye static özelliği vermek doğru değildir. Sadece çok sık kullandığınız fonksiyon ve değişkenlere static vermek daha doğrudur. Aksi halde boştan yere ram belleği doldurursunuz.
Ozaman bir örnek yapalım.
class php_kodlari{
static $site = ‘www.phpkodlari.com’;
static function site_yaz(){
echo self::$site;
}
}
Haydaaaa ! birde başımıza self çıktı ! Bu nedir hoca. dediniz eminim. smiley
Normalde sınıf içerisinde bir nesneyi kullanacağımız zaman $this-> ile çağırıyorduk.
fakat static olarak tanımladığınız bir nesneyi sınıf içerisinde bir yerde kullanacağınız zaman
$this-> yerine self:: ile çağırıcağız.
Örnek kullanım:
$php_kodlari = new php_kodlari; // sınıfımızı tanımladık.
$php_kodlari::site_yaz(); // ve site yaz fonksiyonumuzu çağırdık.
Yukarda dikkat etmenizi istediğim bir yer var. oda bu ifade “::”
static olarak tanımladığımız fonksiyonlarımızı o şekilde çağırırız.
Ayrıca static olarak tanımlanmış bir değişkenede dışardan erişilebilir.
örnek : $php_kodlari::$site;
şeklinde erişebiliriz.
Şinmdiiiii. Gelelim __construct methoduna. Bu method nedir ?
Adını bir türlü ezberleyemediğim bu method bir fonksiyona isim olarak verilir.
Ne işe yarar ?
sınıfı kullanırken sınıf tanımlandığı anda çalışır.
Hemmen bir örnek verelim.
class php_kodlari{
static $site = ‘www.phpkodlari.com’;
function __construct(){
echo self::$site;
}
}
şimdi gördüğünüz gibi static olarak bir site değişkenini tanımladım ve __construct() diye bir fonksiyon da tanımladım
bu fonksiyon $site değişkeninin içeriğini yazdırıyor. şimdi birde kullanımına bakalım;
$php_kodlari = new php_kodlari; // sınıfımızı tanımladık. hepsi bukadar smiley
sınıfımızı tanımlamamız ile birlikte fonksiyonumz çalıştı. bizim çağırmamıza gerek kalmadan hemde.
Not: eğer __construct fonksiyonunuzda parametre varsa yani tanımlarken __construct($ali,$veli)
şeklinde tanımlamışsanız kullanırkende şu şekilde kullanabiliriz.
Örnek Kullanım:
$php_kodlari = new php_kodlari(‘deger1′,’deger2′);
Şimdide de __destruct() fonksiyonunun ne işe yaradığını söyleyelim.
Yine adını ezberleyemediğim bu fonksiyon tıpkı __construct() fonksiyonu gibi kendisini çağırmadığımız halde terbiyesizlik yapar ve çalışır. smiley
Peki bu fonksiyon ne yapar ? bu fonksiyon sınıf bitiminde otomatik çalışır. ben genelde temizleme işleri yapan fonksiyonlarımı bu şekilde tanımlıyorum.
Bir örnek yapalım:
class php_kodlari{
private $site;
function __construct(){
$this->site=’www.phpkodlari.com’;
echo $this->site;
}
function __destruct(){
$this->site=’Drekon Hoca’;
echo $this->site;
}
}
evet gördüğünüz gibi birinci fonksiyon ve ikinci fonksiyon çalışıcak.
Örnek kullanım:
$php_kodlari = new php_kodlari;
ekrana www.phpkodlari.com drekon hoca yazacaktır.
İlk önce __construct Ve sınıfla bi işimiz kalmadığı için __destruct() fonksiyonu çalıştı.
Bu dersimizde buraya kadar. Hepinize kolay gelsin.